De wetgever stelt de contractsvrijheid van de echtgenoten voor de keuze van een huwelijks(vermogens) stelsel voorop. Artikel 2.3.1 BW bepaalt dat de echtgenoten vrij hun huwelijksstelsel kiezen of wijzigen in een huwelijksovereenkomst, voor zover zij niets bedingen dat strijdig is met een dwingende regel of met de openbare orde of met het vereiste van coherentie van hun huwelijksstelsel. De echtgenoten zijn evenwel niet verplicht om een conventioneel stelsel te bedingen en aldus een huwelijksovereenkomst op te maken. In dergelijk geval geldt het wettelijk stelsel van rechtswege (art. 2.3.12 BW).