De productiemaatschappij Corsan financierde jarenlang diverse audiovisuele werken via het fiscale gunstregime van de tax shelter. Een vennootschap die via deze maatschappij in de tax shelter investeerde, kreeg een vrijstelling van haar belastbare gereserveerde winst ten belope van 150 % van deze investering. Deze tax shelter vrijstelling was echter afhankelijk van de voorwaarde dat de productievennootschap binnen de vier jaar een eindattest zou kunnen voorleggen waaruit zou blijken dat de betreffende investeringen correct waren gebeurd. Op 16 december 2016 werd Corsan echter failliet verklaard door de Rechtbank van Koophandel te Antwerpen. Voor verschillende producties kon dan ook geen eindattest (meer) worden bekomen.
Vennootschappen die hadden geïnvesteerd in de productie van audiovisuele werken van Corsan worden tot op heden geconfronteerd met zware financiële gevolgen: de eerder vrijgestelde reserve wordt door de Administratie getaxeerd als winst, met eventuele belastingverhogingen en nalatigheidsinteresten tot gevolg. De Administratie bleef doof voor de verzuchtingen van de investeerders en wees de bezwaarschriften tijdens de administratieve fase stelselmatig af.
Diverse recente vonnissen van de rechtbank van eerste aanleg te Antwerpen en Brugge zorgen nu mogelijks voor een heuse kentering inzake deze problematiek. De rechtbanken oordeelden immers dat de taxaties laattijdig zijn gevestigd.
Zo oordeelde de rechtbank van Antwerpen op 3 mei 2019 dat de Administratie geen keuzemogelijkheid heeft voor wat betreft het tijdstip waarop de voorlopige vrijgestelde tax shelter reserve belastbaar wordt, zodat de aanslag in kwestie laattijdig was gevestigd. In het betreffende dossier was het immers zo dat de belastingplichtige-investeerder geen raamovereenkomst had toegevoegd aan de aangifte in de vennootschapsbelasting in het jaar waarin de voorlopige tax shelter vrijstelling werd gevraagd. De toevoeging van de raamovereenkomst en van het attest van de betrokken Gemeenschap is immers een noodzakelijke voorwaarde voor de toekenning en/of het behoud van de voorlopige vrijstelling. De rechtbank stelde dan ook vast dat de Administratie de voorlopig vrijgestelde reserve – meteen - in het belastbaar tijdperk waarin deze werd aangelegd, had dienen te belasten. Aangezien de Administratie in voorliggend dossier – zoals overigens in het merendeel van de tax shelter dossiers – de reserve slechts bij het verstrijken van de vierjarige periode had belast, kon de rechtbank niet anders dan de verjaring vaststellen.
De rechtbank van Antwerpen maakte in een vonnis van 6 december 2019 een gelijkaardige redenering voor wat betreft de schending van artikel 194ter §4, lid 1, 3° WIB92. Hierin wordt bepaald dat de schuldvorderingen en de eigendomsrechten, die werden verkregen bij het afsluiten of de uitvoering van de raamovereenkomst in volle eigendom behouden blijven, zonder terugbetaling of retrocessie, door de oorspronkelijke houder van deze rechten tot de verwezenlijking van het afgewerkte audiovisueel werk. De onoverdraagbaarheid van deze rechten bedraagt maximaal 18 maanden vanaf de datum van het afsluiten van de raamovereenkomst bestemd voor de productie van een in aanmerking komend werk.
Ook in een vonnis van de rechtbank van Brugge van 18 november 2019 werd de verjaring vastgesteld.
Gelet op deze positieve evolutie in de rechtspraak, is de hoop voor gedupeerde investerende vennootschappen voor wat betreft het fiscale luik van de tax shelter dossiers vooralsnog niet verloren. Uiteraard blijft het steeds afwachten welk standpunt een hof van beroep en desgevallend het Hof van Cassatie zal innemen.
Aarzel niet om ons te contacteren voor verdere toelichting.
Bruno Cardoen - Partner (bruno.cardoen@tiberghien.com)
Mitchell Hoefman - Associate (mitchell.hoefman@tiberghien.com)
Olja Rudic - Associate (olja.rudic@tiberghien.com)
