20-06-2017 - Overdrachten van aandelen van familiale vennootschappen kunnen in het Vlaamse gewest genieten van een gunstregime indien bepaalde voorwaarden voldaan zijn (art. 2.8.6.0.3 en 2.7.4.2.2 VCF). Dit gunstregime is zowel van toepassing in de erf- als schenkbelasting en impliceert dat de aandelen kunnen worden overgedragen vrij van schenkbelasting dan wel onder toepassing van een verlaagd tarief van erfbelasting van 3% of 7%.
Opdat men toepassing kan maken van dit regime dienen diverse voorwaarden te worden vervuld, enerzijds op het ogenblik van de overdracht, en daarnaast ook in de drie jaar na de overdracht (art. 2.8.6.0.6 § 2/2.7.4.2.3 § 2 VCF). Wat dit laatste betreft vestigen wij hierbij graag uw aandacht op volgende twee belangrijke voorwaarden m.n.:
- het feit dat kapitaalverminderingen bij de overgedragen vennootschap niet mogelijk zijn. Indien dit toch wordt doorgevoerd is alsnog schenk- (3% of 7%) of erfbelasting (27% tot 65%) verschuldigd pro rata de kapitaalvermindering;
- de overgedragen vennootschap dient een “familiale vennootschap” te blijven die een “reële economische activiteit” heeft. Kort samengevat betekent dit dat men een nijverheids-, handels-, ambachtsactiviteit dient te behouden en daarnaast bepaalde parameters dient te respecteren die worden beoordeeld aan de hand van de jaarrekeningen.
Met deze voorwaarden in het achterhoofd maken we u graag attent op de voorafgaande beslissing van de Vlaamse belastingdienst waar de gevolgen van een partiële splitsing op de toepassing van het gunstregime worden behandeld (VB 16048, 17 oktober 2016).
Impact herstructureringen na overdracht volgens Vlabel
In de omzendbrief 2015/2 die het gunstregime nader toelicht, stelt men dat in geval van een “fusie of splitsing” na de overdracht, de voorwaarden van het gunstregime dienen te beoordelen in hoofde van elk bij de fusie/splitsing betrokken vennootschap. Ingeval van een splitsing dient aldus iedere vennootschap aan de voorwaarden te blijven voldoen – bij niet naleving van de voorwaarden, verliest men de volledige toepassing van het gunstregime.
Doordat in de omzendbrief louter sprake is van “fusie en splitsing”, meent Vlabel dat bovenstaande regeling niet van toepassing is op een “partiële splitsing”. Dit heeft tot gevolg dat de voorwaarden tot behoud van het gunstregime volgens Vlabel slechts dienen te worden voldaan in hoofde van de vennootschap die partieel wordt gesplitst. Immers, in tegenstelling tot bij een splitsing blijft de oorspronkelijk vennootschap bij een partiële splitsing bestaan, doch wordt een deel van haar activa afgesplitst.
Aansluitend stelt Vlabel echter dat de partiële splitsing steeds een kapitaalvermindering inhoudt. Dit heeft dan tot gevolg dat er steeds een deel van het gunstregime zal verloren gaan, ongeacht of de bij de partiële splitsing betrokken vennootschappen aan de voorwaarden van het gunstregime voldoen.
Deze stelling van Vlabel gaat o.i. geheel in tegen de ratio legis van het gunstregime. Voor een bespreking van onze bedenkingen verwijzen wij naar onze publicatie in Fiscale Actualiteit.
Implicaties voor de praktijk
Deze beslissing van Vlabel impliceert dat indien men een herstructurering overweegt van een vennootschap waarvan men de aandelen heeft verkregen onder toepassing van het gunstregime, men steeds rekening dient te houden met de mogelijke impact van de herstructurering op het gunstregime.
Indien een splitsing of fusie wordt doorgevoerd is het noodzakelijk zorg te dragen dat de vennootschap(pen) ontstaan ingevolge de handeling, voldoe(n)(t) aan de voorwaarden van het gunstregime. Wanneer evenwel zou blijken dat één van de vennootschappen ingevolgde splitsing mogelijks niet meer zou voldoen aan de voorwaarden, zou het aangewezen kunnen zijn te opteren voor een partiële splitsing. Bij een splitsing bestaat immers het risico om de volledige toepassing van het gunstregime te verliezen, terwijl dit bij de partiële splitsing – ingevolge de beslissing van Vlabel – zou kunnen worden beperkt tot een pro rata van het afgesplitste kapitaal.
Conclusie
Gelet op de zeer strikte interpretatie van de bepalingen in de omzendbrief die Vlabel toepast in deze voorafgaande beslissing kan men de vraag stellen naar de mogelijke gevolgen van meer complexe vormen van herstructurering op de toepassing van het gunstregime. Om deze reden is het dan ook aangewezen in het kader van een voorgenomen herstructurering ook rekening te houden met mogelijke implicaties op het vlak van schenk- of erfbelasting, naast de meer voor de handliggende problematieken terzake (inkomstenbelastingen, BTW en registratiebelasting).